„Módl się za nami, święta Boża Rodzicielko”
CENTRALNY CHARAKTER EUCHARYSTII WŚRÓD SAKRAMENTÓW
NAUCZANIE JANA PAWŁA II
Jan Paweł II, potwierdzając naukę Soboru Watykańskiego II, naucza o centralnym charakterze Eucharystii wśród sakramentów, a także o centralnym miejscu Eucharystii w całości życia chrześcijańskiego. Eucharystia jest „ośrodkiem i szczytem całego życia sakramentalnego, poprzez które każdy chrześcijanin doznaje zbawczej mocy Odkupienia, poczynając od misterium Chrztu świętego” (Encyklika Redemptor Hominis 20). W encyklice o Eucharystii dodaje, że „Eucharystia objawia się zatem jako zwieńczenie wszystkich sakramentów, dzięki którym osiągamy doskonałą komunię z Bogiem Ojcem przez utożsamienie się z Jednorodzonym Synem, dzięki działaniu Ducha Świętego” (Ecclesia de Eucharistia 34). Papież, syntetyzując wypowiedzi na temat Eucharystii, stwierdza: Ofiara eucharystyczna jest „źródłem i zarazem szczytem całego życia chrześcijańskiego” (Sobór Watykański II. Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium 11). „W Najświętszej Eucharystii zawiera się bowiem całe dobro duchowe Kościoła, to znaczy sam Chrystus, nasza Pascha i Chleb żywy, który przez swoje ożywione przez Ducha Świętego i ożywiające Ciało daje życie ludziom”. (Ecclesia de Eucharistia 1)
http://www.centrumjp2.pl/wikijp2/index.php?title=Eucharystia
POCZĄTKI KULTU EUCHARYSTII POZA OFIARĄ MSZY ŚWIĘTEJ
Od zarania chrześcijaństwa Wieczerza Pańska i Eucharystia były dla wiernych najświętszym misterium. W pierwszym tysiącleciu nie znano kultu eucharystycznego poza Mszą Świętą, nie przechowywano Eucharystii. Jedynie dla ciężko chorych w zakrystii składano drobne resztki. Jednakże miejsce to nie było szczególnie wyróżnione.
We wczesnym średniowieczu w klasztorach przyjął się zwyczaj częstego odwiedzania kościoła lecz nie dla adoracji Najświętszego Sakramentu. Modlono się przed głównym ołtarzem. Jeden z biskupów Bragi w 655 roku nawołuje: „po jedzeniu niech nikt nigdzie się nie uda póki nie podziękuje Chrystusowi przed ołtarzem”.
Biskupi i synody wzywały kapłanów do dbałości o czystość kościołów „bo tam konsekruje się Ciało Pańskie, tam niezawodnie obecni są aniołowie, tam spoczywają szczątki świętych, wszystko powinno być poświęcone, czyste i należeć do służby Bożej”. Tekst mówi o wielu przyczynach, dla których należy dbać o Dom Boży, jednak nie wymienia obecności Pana Jezusa w Eucharystii.
Z czasem pojawia się zwyczaj „patrzenia”, kontemplowania Chleba Eucharystycznego ze wzruszeniem i czcią. To z tych czasów pochodzi tak zwane podniesienie, koncentrujące w sobie całą istotę Mszy Świętej. W tej atmosferze pojawiają się akty uwielbienia Ciała Pańskiego, pojawia się również idea święta Bożego Ciała. Zostało ono aprobowane i wprowadzone najpierw przez papieża Urbana VI w 1264 roku, później zaś przez Klemensa V w 1311 -1312 roku. Od tej daty zaczyna się ono powszechnie przyjmować i przejawiać w procesji Bożego Ciała.
Dochodzi także do pewnej jednostronności kultu eucharystycznego, do nadużyć. Eucharystyczne procesje i wystawienie Najświętszego Sakramentu z coraz to nowych okazji są tak częste, że Mszę Świętą uważa się jedynie za jedną z form kultu Eucharystii.
Wiek XVI, to czas Reformacji, ruchu religijno-polityczno – społecznego zapoczątkowanego przez Marcina Lutra; który to ruch spowodował odejście od Kościoła znacznej liczby wiernych a nawet całych narodów. Sobór Trydencki, który miał miejsce w latach 1545–1563 utrwalił i pogłębił kult Eucharystii, a częstotliwość wystawiania i adoracji Najświętszego Sakramentu zwiększyła się, stając się wyznaniem wiary przeciw reformacji. Wiek XVII i XVIII to intensywny rozwój adoracji Najświętszego Sakramentu przechowywanego w tabernakulum.
http://www.abobola.aplus.pl – Parafia św. Andrzeja Boboli M. w Białymstoku Powered by Mambo Generated: 28 April, 2018, 13:39
Opracowała Elżbieta Rutkowska
HISTORIA – FORMY KULTU NAJŚWIĘTSZEJ EUCHARYSTII POZA MSZĄ ŚWIĘTĄ
Eucharystia jest sercem Kościoła. Stanowi najgłębszy sens jego istnienia. To dzięki Eucharystii chrześcijanie mogą wzmacniać swoją wiarę, nadzieję i miłość. Dlatego każdy przejaw czci wobec Najświętszego Sakramentu jest wynikiem wiary wspólnoty Kościoła w żywą obecność Pana Jezusa.
W soborowym Dekrecie o posłudze i życiu prezbiterów Presbyterorum ordinis czytamy: Inne zaś sakramenty, tak jak wszystkie kościelne posługi i dzieła apostolstwa, wiążą się ze świętą Eucharystią i do niej zmierzają. W Najświętszej bowiem Eucharystii zawiera się całe duchowe dobro Kościoła, a mianowicie sam Chrystus, nasza Pascha i chleb żywy, który przez Ciało swoje ożywione i ożywiające Duchem Świętym daje życie ludziom.
Skoro sercem Kościoła jest Eucharystia, bo w niej doświadczamy szczególnej obecności Jezusa Chrystusa, dlatego w historii Kościoła utrwaliły się formy kultu Najświętszego Sakramentu także poza Mszą świętą. Należą do nich:
Wystawienie i adoracja Najświętszego Sakramentu
W XI wieku mieliśmy do czynienia z kwestionowaniem realnej obecności Chrystusa w Najświętszym Sakramencie. Najbardziej znana z tego okresu jest herezja Berengariusza, kapłana żyjącego w latach 1000-1088, który był przełożonym szkoły biskupiej w Tours. Zakwestionował on realną obecność Chrystusa pod konsekrowanymi postaciami chleba i wina. Ostatecznie odwołał swoje poglądy i podpisał prawowierne wyznanie wiary. Jednak ta sytuacja sprawiła, że wprowadzono do liturgii Mszy świętej moment ukazania postaci eucharystycznych. Ukazanie postaci eucharystycznych z czasem zrodziło pragnienie oglądania konsekrowanej hostii przez dłuższy czas. I tak to zrodziła się praktyka wystawienia i adoracji Najświętszego Sakramentu. W księdze liturgicznej Komunia święta i kult tajemnicy eucharystycznej poza Mszą świętą czytamy:
Wystawienie Najświętszej Eucharystii, czy to w puszce, czy w monstrancji, pociąga do uznania cudownej obecności Chrystusa i zachęca do serdecznego zjednoczenia z Nim. Zjednoczenie to osiąga swój szczyt w Komunii sakramentalnej. Dlatego wystawienie przyczynia się de wzrostu należnego Chrystusowi kultu w duchu i prawdzie(nr 58).
Wystawienie Najświętszego Sakramentu powinno być połączone z adoracją. Nie można wystawiać Chrystusa tylko w tym celu, aby udzielić błogosławieństwa. Dokumenty Kościoła zalecają, aby praktykować adorację Najświętszego Sakramentu, czy to w kościołach i kaplicach publicznych, czy to w kaplicach wspólnot zakonnych. Powinna ona zawsze obejmować czytanie, śpiew i święte milczenie.
Procesje eucharystyczne
Innym wyrazem kultu wobec Najświętszego Sakramentu jest procesja. Sam termin pochodzi z języka łacińskiego i oznacza iść, postępować. Procesja jest uroczystym pochodem odbywającym się wśród modłów i śpiewu z jakiejś religijnej okazji. Wyraża ona naturę Kościoła, który jest wspólnotą pielgrzymującą w drodze do nieba. W liturgii znamy procesję na wejście, z darami, czy przed Komunią świętą. Są również procesje z okazji święta Ofiarowania Pańskiego czy na pamiątkę wjazdu Chrystusa do Jerozolimy w Niedzielę Palmową.
Szczególne miejsce wśród procesji zajmuje procesja teoforyczna, podczas której niesie się Najświętszy Sakrament wystawiony w monstrancji. Swój rozkwit ta procesja zawdzięcza uroczystości Bożego Ciała wprowadzonej w 1246 roku w belgijskiej diecezji Liege. W 1264 roku papież Urban IV obchodzenie tej uroczystości rozszerzył na cały Kościół. Celem procesji eucharystycznych jest złożenie przez wiernych publicznego świadectwa swojej wiary oraz pobożności wobec Najświętszego Sakramentu.
Kongresy eucharystyczne
Zostały zainicjowane w 1881 roku we Francji. Miały być wyrazem żywej pobożności eucharystycznej oraz przeciwstawieniem się powszechnemu zobojętnieniu religijnemu. Pierwszy kongres międzynarodowy odbył się w Lille. Obecnie międzynarodowe kongresy eucharystyczne odbywają się co cztery lata na różnych kontynentach (Szczególnie warto wspomnieć kongres, który odbył się w Roku Jubileuszowym 2000 w Rzymie oraz 46. Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny, który pod hasłem Eucharystia i wolność odbył się w 1997 roku we Wrocławiu).
Ks. dr Marcin Kołodziej; Pobożność eucharystyczna i kult Eucharystii poza Mszą świętą